Haikuworld January 2011 | Styczeń 2011

Styczniowe Shiki Monthly z polskim akcentem: 
Dorotka "bez słów" osiąga podium.

Temat: Loss (strata) 

Second Place - 19 Point

frozen river -
she keeps silent
about her past

Dorota Pyra
(0,4,11) = 19 pts 

** 'frozen river' is evocative of the state of a long ago loss as in 'frozen in time'.
**a very strong statement. No way to unfreeze this one.

Dwa powyższe komentarze mówią za siebie.
Gratulacje!

Po polsku:

zamarznięta rzeka -
ona milczy
o swojej przeszłości


Moje haiku jedynie temperaturą zbliżyło się do wiersza Dorotki:

Kigo: świt

dawn at her place
her magnetic heart
on the icebox

(0,1,4) = 6 pts 

świt u niej
jej magnetyczne serce
na lodówce 

Temat: Loss (strata) 

falling cherry petals -
the black hearse leaving
a little lighter 

(0,0,6) = 6 pts 

opadające płatki wiśni -

czarny karawan odjeżdża

jaśniejszy

kruk | crow

kruk

na śniegu

—kleks

one crow

on the snow
— spot of inks

gdyby nie żaba

opadajaca mgła–

nie usłyszałbym stawu

gdyby nie żaba

2008

falling fog– 

I wouldn't hear the pond

but for that frog

gdyby nie ta mgła

nie usłyszałbym

starego stawu

gdyby nie ta mgła

2008

I wouldn't hear

an ancient pond

but for this fog

twórczy gest

twórczy gest. . .

dystans do bieli 

pokonany przez kleks

creative gesture. . .

distance to the whiteness

overcame by the spot of ink

(2007)

kosmos

płatki kosmosu – 

po raz pierwszy nasza córka 

wymawia kondom
2008

petals of cosmos–
for the first time our daughter
spells condom

W wersji angielskiej liście bardziej przemawiają.

liście kosmosu –

nasza córka po raz pierwszy

wymawia kondom

cosmos leaves–
for the first time our daughter
spells condom

Nie znam się na psychice takiej odmiany kosmosu, choć teraz wiem, że jego
"wyższe odmiany wymagają podczas kwitnienia podparcia."

A to jest kosmos:

Opis	Cosmos atrosanguineus 01.jpg English: Chocolate Cosmos (Cosmos atrosanguineus)
Data	29 sierpnia 2008(2008-08-29)
Źródło	flickr.com
Autor	"pikerslanefarm"/Amanda Slater, Coventry, England
Licencja (Ponowne użycie tego pliku)	CC

strach na wróble | scarecrow

pole pełne kamieni —

strach na wróble

rozłożył ręce

2006

field filled with stones—

scarecrow

unfolded his hands

diabli wiedzą

diabli wiedzą

czy w dobie planetarnego chaosu

bóg winien

mieć odpowiednie stanowisko

w sprawie miejsca pobytu

pandory

więc obdarzmy go

bez fałszywej łaski

bez podszeptów szatana

trudem spojrzenia

sobie w twarz

kosmiczna tolerancja

zrozumie argument

że taka jasność razi

choć to żadna filozofia

temida sprawiedliwym gestem

wskazuje wyjście

nawet sfinks

o nic nie pyta diogenesa

2005

krzywy księżyc | the crooked moon

pod krzywym księżycem —

nic więcej nie jest prawdą

nawet ta mgła

pod krzywym księżycem —

tylko droga we mgle

jest prosta

under the crooked moon—
nothing else is the truth
nor even that mist

under the crooked moon—
only the way in the mist

is straight

fortunately | na szczęście

fortunately
you don’t need
his breath
before and after
a lie
a kiss
nor a touch of the mirror

in order to recognize
(Schrödinger’s cat)

for fortune
take this as an expression
completely surd
though fully
visible

as a ritual smile

(already in the days of Christ
Rome’s legions tried to locate
the cat from Cheshire)

2.02.2006

na szczęście

niepotrzebny ci

jego oddech

przed i po 

kłamstwie

pocałunku

ani dotyk lustra

by rozpoznać

(kota Schrödingera)

do szczęścia

przystań na wyrażenie

całkowicie niewymierne

choć w pełni

widoczne

jak rytualny uśmiech

(już za czasów Chrystusa

legiony rzymskie szukały

kota z Cheshire)

 

Kto by pomyślał... | Who would have guessed...

Kto by pomyślał...
 

kto by pomyślał
pół wieku temu
że wciąż będą razem

dom z przygarbionym dachem
przy ślepej uliczce

Dorota Pyra

Who would have guessed…

who would have guessed
half century ago
that they’d be still together

the house with its stooping roof
at the dead end  

(trans. L.Sz.)

Stara fotografia | The old photo by Dorota Pyra

STARA FOTOGRAFIA
 

na pierwszym planie
dziewczynka - to ja
obok - mój ojciec
podtrzymuje rower
gdy próbuję wyjechać
z pogniecionego podwórka...
 
na pierwszym planie
mój ojciec
obok - ja 

Dorota Pyra

The old photo

in the foreground
there is a girl – it’s me
nearby – my father
supporting the bicycle
when I’m trying to leave
the crumpled back yard...

in the foreground
there is my father
nearby – me 

(transl. L. Sz.)

zegar słoneczny | sun clock

zamarznięta rzeka ‒

pokryty bielą

zegar słoneczny

frozen river‒ 

the white-spun

sun clock

"Wkoło świeży śnieg" - spojrzenia trzech kobiet

wkoło świeży śnieg
którędy przejdą
moi goście? 

Magdalena Banaszkiewicz 

To piękne haiku Magdy przywodzi na myśl japońską tankę napisaną 1000 lat temu i jest dobrą ilustracją różnicy między tymi odrębnymi gatunkami poetyckimi.

Matsu hito no

Ima mo kitaraba

Ikaga semu

Fumamaku oshiki

Niwa no yuki kana

Izumi Shikibu (947-1034)

If the one I wait

Should come at this very moment,

What would I do?

How I'd begrudge any footprint

That ruined my garden snow!

tł. Edwin A. Cranston

Jeżeli ten, na kogo czekam
Przyjdzie teraz- co zrobię?
Dziś rano ogród w śniegu
Tak ładny bez śladu kroków.

tł. Czesław Miłosz

W swoim "eksperymentalnym dzienniku, ograniczonym do jednego roku" (od sierpnia 1987 do sierpnia 1988) Czesław Miłosz pyta i sam odpowiada:
"Czy taki wiersz jest instrumentem poznania? Tak, poznania, na poziomie głębszym niż filozofia."

Cz. Miłosz, "Rok myśliwego", Znak - Społeczny Instytut Wydawniczy Znak sp. z o.o. 2001, s. 274. 

Znane jest również inne tłumaczenie:

Jeśli ten którego tak czekam

przyjdzie, cóż uczynię?
Rankiem ogród w śniegu zbyt piękny jest
by splamić go śladami stóp. 
Izumi Shikibu, Ono No Komachi  "Świat miłości", przełożył Marek Has, Miniatura 2004, s. 47.

W oryginale i angielskim przekładzie żal jest wyraźnie wyartykułowany, a w tłumaczeniu Miłosza mamy jedynie wypowiedzenie i ocenę stanu ogrodu przed przyjściem gościa. Natomiast Has, stosując spójnik celu - 'by', daje nam już prawie (?) gotową interpretację. Interpretację odartą z niedopowiedzenia.

I wreszcie trzecia kobieta - Anna Maria Jopek zainspirowana tanką Izumi Shimizu także wyśpiewała "Biel" (muzyka i słowa: Marcin Kydryński, aranżacja: Marcin Kydryński/Pat Metheny):

To biel jest może najpiękniejszą z barw
Gdy nocą spod Księżyca rzęs
Płynie na łąki pierwszy śnieg
Nim igliwia sierść poczuje szron
Nim świt usłyszy dzwonki sań
I znajdzie pierwszy ślad

Ty spójrz na biel, na nieobjętą biel
Jej moc, jej blask podpowie Ci
Że biel to Bóg, bezkres, bez czas
Podziwiaj ją, bo jest
Bo jesteś (x2) 

Na oficjalnej stronie AMJ czytamy: "Tekst inspirowany haiku (??? - L. Sz.) Izumi Szikibu (947-1034) w tłumaczeniu Czesława Miłosza z tomu Rok myśliwego":  

Jeżeli ten, na kogo czekam 
Przyjdzie teraz- co zrobię? 
Dziś rano ogród w śniegu 
Tak ładny bez śladu kroków. 


Pomiędzy śniegiem a mężczyzną...
Co lub kto zwycięźy? Jaka okaże się rzeczywistość?

Zimowe niebo

zimowe niebo --

ona patrzy na mnie

jak nigdy przedtem

winter sky--

she looks at me

like never before

Haikuworld - Kigo theme: winter sky (December 2010)