Forget-me nots and my shadow - another version | Niezapominajki i mój cień - inna wersja

Inna wersja mojego cienia / another version of my shadow:

empty sky–

just my shadow within

forget-me-nots

puste niebo–

tylko mój cień pośród

niezapominajek

After confession... - Shiki Kukai July 2012 | po spowiedzi...

July 2012 Kukai Kigo Theme: Talk

after confession...
a flock of seagulls
shouting at me

(1,4,7) = 18 pts
**I hope they're not saying "Blabbermouth!"

 (Mam nadzieję, że nie mówią "Papla!")

po spowiedzi...

stado mew

wrzeszczy na mnie

July 2012 Kukai Free Format Theme: Blue

empty sky—
forget-me-nots turn
my shadow bluer

(1,0,2) = 5 pts

puste niebo—

niezapominajki czynią

mój cień błękitniejszym

puste niebo—

niezapominajki obracają

mój cień w błękit

15th International Kusamakura Haiku Competition 2010

Poniższy post przygotowałem ... półtora roku temu (grudzień 2010).

Jeszcze jeden konkurs haiku został rozstrzygnięty - z dalekiego wschodu powiało znowu optymizmem. W 15th Kusamakura Competition wśród nagrodzonych utworów znajdziemy również i polski akcent: haiku Rafała Zabratyńskiego zdobyło Second Prize. 


Grand Prize (Kusamakura Taishou)

otrzymał Jack Galmitz (USA) 

Kumamoto ‘City of Artesian Waters’ Haiku Award

(Chikasuitoshi Kumamoto Shou) 

odebrał Leony Santoso (Indonezja)

Second Prize (Tokusen)

obdarowano 8 haiku (wyboru dokonał Richard Gilbert) 

Third Prize (Nyusen)

dostała się w ręce 20 autorów (4 haiku wybrał Richard Gilbert, 16 - Morio Nishikawa). 


Grand Prize (Taishou):

Two light beams shining

where there were once Twin Towers-

my son, my daughter

literalnie:

Dwa świetlne promienie lśnią
tam, gdzie kiedyś były Bliźniacze Wieże –
mój syn, moja córka 

[oczywiście, chodzi o nowojorskie WTC]

co mnie zdziwiło, to fakt, że w internecie przed umieszczeniem wyników
konkursu (w formacie PDF (6.12) 15 kusamakura pdf) pojawiła się 4 grudnia
informacja o zwycięstwie... ale z inną wersją tego haiku:

"[...]

Jack Galmitz’s:

Two columns of light
where there were once Twin Towers–
my son, my daughter

[...]"

Dwie kolumny światła
tam, gdzie kiedyś były Bliźniacze Wieże–
mój syn, moja córka

Jak na moje oko... wersje nie są bliźniacze.


Moim ulubionym haiku tegorocznej edycji jest utwór Rees Lynne (France):

Moonlight
the illusion of being
alone

Światło księżyca
iluzja, że jestem
sam 

(transl. L.Sz.)


Dla zwolenników "prawdziwego haiku": japoński juror nagrodził (Third Prize) takie oto japońskie haiku:

a small lonely snail
is glad and crying for rain
on a hydragena

Jusuke Fujikawa


dosłownie:

mały samotny ślimak
jest zadowolony i domaga się deszczu
na hortensji 

(transl. L. Sz.)

Wyraźna personifikacja i forma 5-7-5 wcale jurorowi (znawca języka
angielskiego, analizował poetykę Natsume Sōseki w jego wierszach w j. ang.)
nie przeszkadzała.

A nawet je docenił.

rope bridge | sznurowy most

rope bridge

the chasm
bearing its shadow

(0,1,3) = 5 pts 

Comments:

Fragility of the bridge borne by it's shadow.

Nice word pun using 'bearing'' the weight of the shadow.

Shiki Kukai April 2007

Free Format Theme: Bridge

Wersje polskie:

sznurowy most

przepaść
dźwiga jego cień

sznurowy most

przepaść 
rodzi jego cień

after divorce court | po rozwodzie

after divorce court
she hums on the freeway:
california dreamin'

(0,2,1) = 5 pts

Comment: The wittiest and, I'd say, the deepest of the "song title" entries. 

The Shiki Monthly Kukai: March 2007 - Free Format Theme: Song 

Polska wersja (dużo gorsza):

po rozwodzie

ona nuci po drodze:

california dreamin'

Posłuchajmy:

The Mamas & The Papas - California dreamin'

 

after sex. . .| po seksie. . .

after sex. . .

into the old pond's sky

a frog's jump

(2008)

po seksie. . .

do nieba starego stawu

skok żaby

International Kukai Results: forget-me-nots - 4 July 2012

no shorter way
to the sky—
Forget-me-not 

(0 ,1, 1 =3)

żadnej krótszej drogi

do nieba—

niezapominajka 

***********

a few feet from
a forget-me-not field. . .
the road goes on 

(0, 1, 0= 2)

kilka kroków

od pola niezapominajek...

droga jest długa

kilka kroków

od pola niezapominajek...

droga wiedzie w dal

*************

some escape me—
a patch of forget-me-nots
in the fog 

(0, 1, 0 =2) 

coś mi umyka—

grządka niezapominajek

we mgle

 

Results: forget-me-nots, Kukai 4 July 2012

International Kukai
Editors: Rita Odeh and John Daleiden

I am slipping from myself | wymykam sie sobie

każdej nocy
wymykam się sobie

nie wywinę się
losowi
na drugą stronę

(1986)

every night
I am slipping from myself

I will not wriggle out
from the fate
into its flip side

do not do stare at me | no nie patrzże tak na mnie

no nie patrzże tak na mnie       lustro

do not do stare at me that way   mirror

The inaugural issue of Multiverses

The inaugural issue of Multiverses: a journal of haiku and related form is alive!

 

---

Multiverses 1.1

---

a word from the editor

First and foremost, I owe each and every one of you who submitted, had work accepted or have been looking forward to the first issue of this journal a very substantial apology and, to some extent, an explanation. I originally hoped to publish Multiverses 1.1 on March 21, which is now exactly three months ago to the day. In the weeks leading up to that initial release date, events took place in my life that not only made working on the issue nearly impossible, but also put haiku, poetry, and all other pursuits of pleasure, interest and curiosity far from my mind. (If you wish to know more, please send me an email at johnhawkpoetry@gmail.com.) Without proper resources of time and computer access to fully complete the layout of the issue, and being unable in good conscious to delay the issue any further, I have decided to publish our inaugural issue—in its entirety—with the haiku section consisting of a PDF of accepted poems. The other sections have been completed, and I hope you enjoy the look and feel of our online journal. I plan to layout the haiku section in due time, but I believe the poems themselves are vivid and exceptional enough to stand on their own without placement within our website design. I hope you feel the same. I want especially to thank my fellow editors for their incredible support and unending patience through this difficult time, and to also thank all who queried and messaged to check on my status as well as the journal’s. More information will come shortly regarding the future of Multiverses, as no decisions have been made going forward. So without further delay: Fellow enthusiasts of haiku and its related forms, I apologize for the lengthy wait, but am extremely proud to present to you the first issue of Multiverses.                                                                                                                                                            Sincerely,                                                                        John Hawk                                                                               Founding Editor

Congratulations for all editors!

 Enjoyment for the readers!

 

The inaugural issue of Multiverses 1.1. 2012

Być motylem - parę uwag o tłumaczeniu japońskich haiku - Haiku translation | Tłumaczenie haiku... (1)

Ale ten, kto wie, czym jest poezja, wie także, że przekład może być tylko przybliżeniem i wywołać zaledwie przeczucie tego, co przemawia w języku oryginału.
(Hans-Georg Gadamer) 

Księgozbiór złożony z tłumaczeń – pisze Artur Schopenhauer – jest jak galeria malarska – zawierająca same kopie. Nawet przekłady z autorów antycznych stanowią surogaty tych autorów i mają się do nich jak cykoria – do prawdziwej kawy.
(Edward Balcerzan)

Poezja jest tym, co gubi sie w przekładzie.
(Robert Frost)

Przekład jest jak pocałunek przez chusteczkę.
(zasłyszane)

Przekład musi chcieć wszystkiego.
(Olgierd Wojtasiewicz)

Tłumaczenie jest sztuką niepowodzenia.
Umberto Eco)

Tym co się gubi w spotykanych zazwyczaj dobrych i wyśmienitych przekładach, jest właśnie to, co najlepsze.
(Friedrich Schlegel)

Zmienić język, to tak jakby pisać miłosny list przy pomocy słownika.
(E. M. Cioran)

Lata temu zapisałem w notatniku pewne haiku Issy, a mówiąc dokładniej: dwie polskie wersje, niestety, nie zanotowałem nazwiska tłumacza.
(Tłumaczenia polskie nie są dostępne w Internecie, a książkę ktoś... pożyczył.)

Oryginał w kana i romanji:

mu  tsu   ma   ji   ja uma  re  ka   wa   ra  ba   no   be   no  chō
む  つ  ま  じ や  生  れ  か  は  ら ば  の  べ  の  蝶

mutsumaji ya umare kawaraba nobe no chô

sweet harmony
to be reborn
a meadow butterfly!
(1811)

transl. David G. Lanoue

Polskie tłumaczenie filologiczne z j. ang.:

słodka harmonia
ponownie się narodzić
polnym motylem

Przyjrzyjmy się dokładnie japońskim znakom graficznym:

むつまじ       — (pierwsze cztery znaki) przyjacielski, harmonijny, ale i
                               intymny;

つま               — (2. i 3. znak) żona; moja kochana (archaizm); (uwaga 
                              Shinji Ogawy poniżej);

まじ               — (3. i 4. znak) południowy wiatr; prawdziwy wiatr;

生 (kanji)          — (6. znak) umare (nama) —  żyć, życie; narodziny,
                              autentyczny, prawdziwy, rzeczywisty, ale też i prefix
                              (jakoś);

生れかはら    — (znaki 6-10) umare kawaraba - narodzić się na nowo;

 

れ                    — (7. znak) wyraża wątpliwość, ironię;

ら                    —  (10. znak) wskazuje na uczucie (miłość) do ludzi;

は                    —  (11. znak) partykuła tematu zawiera przypuszczenie;
                             jeśli... wtedy;

のべ                — (12. i 13. znak) 1. pole; 2. przyszłość;

べの                — (13 i 14 znak) te dwa znaki "pokazują" wyrażenie
                             wątpliwości lub  pytanie, na które oczekuje się odpowiedzi
                             twierdzącej;

蝶  (kanji)         — (15. ostatni znak) motyl

Jak wyjaśnia tłumacz tego haiku, D. Lanoue, Issa dosłownie wyraża życzenie, by ponownie narodzić się jako polny motyl. A slowo "mutsumaji" przetłumaczone jako "słodka harmonia" odnosi się do "delikatnego przyjacielskiego stosunku", "łagodnej życzliwości". Shinji Ogawa sądzi natomiast, że Issa ma na myśli kobietę i mężczyznę (aspekt seksualny).

A jak haiku Issy zostało przetłumaczone przez polskiego tłumacza?

Oto pierwsza wersja:

Jeśli w następnym naszym życiu

urodzimy się jako motyle latające nad wrzosowiskiem,

kto wie, czy wtedy nie będziemy razem szczęśliwi.

I druga:

Szczęśliwi razem, powiadasz?
Tak, gdybyśmy się urodzili jako polne motyle w którymś przyszłym życiu,
wtedy moglibyśmy się pogodzić

Konkluzja?

Nawet gdyby stwierdzić, że zamieszczone na początku cytaty to tylko metaforyczne ujęcia translatorskiej problematyki, to z uwagą musimy wysłuchać słów znakomitego francuskiego filozofa, poety i krytyka literackiego, tłumacza m.in Petrarki, Shakespeare'a i Yeats'a. 

Otóż Yves Bonnefoy sądzi nawet, iż musimy zaakceptować fakt, że tłumaczenie japońskich haiku na języki zachodnie jest niemożliwe.  ("It is indeed very hard to translate haiku into our Western languages. I even think that we have to resign ourselves to the idea that it is impossible to translate them.") 

No cóż, kiedy Japończycy czytają lub widzą chińskie ideogramy, odbierają wizualne obrazy, a ich wymowa już wyraża pewne uczucia. Toteż kiedy przychodzi do tłumaczenia japońskich haiku, każdy tłumacz usiłując wnieść swobodny, otwarty nastrój wyrażony klasyczną japońszczyzną...wchodzi w rolę Syzyfa...

Dobranoc.

a moth - nine words to Ryszard Krynicki | ćma - sześć słów do Ryszarda Krynickiego

Nocny motyl jest zdany wyłącznie na samego siebie. Uparcie dążący do celu, tak wyjątkowo ufny każdemu źródłu światła, staje się symboliczną ilustracją filozoficznej maksymy:

Jesteśmy rozdarci między zachłannym pragnieniem poznania a uwieńczającą poznanie rozpaczą. 

(René Char, Wspólna obecność, tłum. Artur Międzyrzecki, PIW, 1972, str. 97.[faktycznie jest to cytat z Kartek Hypnosa będące zbiorem filozoficznych aforyzmów i notatek o charakterze dziennika intymnego, pisany w latach 1943-44).

Jestże jakaś szansa, by uratować tego tajemniczego owada przed "oświeceniem"?

Moja propozycja jest - oczywiście - haikowa:

biedna ćmo

chodź pokażę ci

księżyc

Nasz znakomity poeta, Ryszard Krynicki również widzi nadzieję:

Uparta ćmo, nie mogę ci pomóc, 

mogę tylko zgasić światło

Nie mogę ci pomóc, Ryszard Krynicki 
(source: Forum Literackie)

A night butterflly is left on its own. Stubbornly heading to its destination,

so exceptional trusting every sources of light it becomes a symbolic illustration of a philosophical saw:

We are torn between the greedy desire for knowing and the despire crowning this cognition.

(René Char, Commune presence | Common presence / transl. by myself)

Is there any chance to save that mystery inscect from "ilumination"? 

My offer is, of course, in haiku form:

biedna ćmo

chodź pokażę ci

księżyc

poor moth,

come on, I show you
the moon 

Poland's eminent poet Ryszard Krynicki sees also a hope:

Stubborn moth, I can't help you,

I can only cut the light off

I can't help you, Ryszard Krynicki

(transl. L.Sz)

the fall wind | jesienny wiatr

the fall wind. . .

blowing the ash

off the cigarette

jesienny wiatr. . . 

strącając popiół

z papierosa

(2009)

cherry blossoms | płatek wiśni

cherry blossom—
it is between
me and God


płatek wiśni—
pomiędzy
mną a Bogiem

under a paper parasol | pod papierowym parasolem

pod papierowym parasolem

smukła gejsza

a stary pejzażysta zastanawia się

czy domalować niebo

czy kwitnącą wiśnię

(2008)

under a paper parasol

a slim geisha

and an old artist muses

to paint in the sky

or blossoming cherry

far away | tak daleko

far away. . . 

an ant mounting

the snail's house

tak daleko. . .

mrówka się wspina

na dom ślimaka

exhibition | wystawa

wystawia język miłości

odsłania gramatykę swojego ciała

(widocznie)

z resztą nie ma problemu

marszand ares

zastanawia się tylko

nad pocałunkiem

nie musi mu przyświecać

żadna lampa aladyna

poznaje ją

po ciętym milczeniu

i po całym krzyku

odda mu nawet

siebie

z wachlarzem

a tu

tłum tłum tłum

nundinae

z pianą jeszcze na ustach

przerażona

(stąd ta chusteczka)

odchodzi

(exhibition)

Gdańsk 03.02.2006

*Nundinae - dzień targowy

 

Picasso - Guernica, 1937 - Wikipedia

Pablo Picasso , Kobieta z wachlarzem, 1908 - Imageshack

Pablo-Picasso, Kobieta-placzaca, 1937 - Wikipedia