20.03.2011

Paul Celan - Haikuish or quasi-haiku quotes (3) | Haikowe lub prawie haikowe cytaty (3)

W liście do Hansa Bendera Paul Celan stwierdził:

"Jedynie prawdomówne ręce piszą prawdziwe wiersze. Nie widzę jakiejkolwiek różnicy między uściskiem ręki a wierszem "

(transl. L. Sz.)
Celan znał i pisał haiku.

Du Warst mein Tod:
dich konnte ich halten,
während mir alles entfiel.

Fadensonnen
, 1968


You were my death:
you I could hold
when all fell away from me.

Ty byłaś moją śmiercią:
ciebie mogłem się trzymać
gdy wszystko opuściło mnie.
 (transl. L. Sz.)

Niewątpliwie, puryści gatunku haiku żachną się w tym momencie...
Paul Celan dwa lata później popełnił samobójstwo...


In the letter to Hans Bender, Paul Celan stated:


"Only truthful hands write true poems. I cannot see any basic difference between a handshake and a poem."
Paul Celan, Carcanet (1986). Collected Prose, letter to Hans Bender (1961).

Celan knew and wrote haiku.

Du Warst mein Tod:
dich konnte ich halten,
während mir alles entfiel.

Fadensonnen
, 1968

You were my death:
you I could hold
when all fell away from me.

Ty byłaś moją śmiercią:
ciebie mogłem się trzymać
gdy wszystko opuściło mnie.

(transl. L. Sz.)

Undoubtedly, the purists of haiku genre will snort at this moment. . .

Paul Celan two years later committed suicide. . .

5 komentarzy:

  1. Leszku,

    szukając własnej definicji haiku, chętnie czytam cytaty tych, którzy już ją mają. Dzisiaj przypomniało mi się ładne określenie haiku, napisane przez Dorotę:

    Haiku porównałabym do pąka kwiatu, który rozwija się w pełni w odbiorcy Link.
    (Oprócz Doroty, znajdują się też fajne cytaty innych).
    Z kolei Marek Sztarbowski (Boskie Kalosze) napisał o haiku, że jest to Kraina Szybkich Opowieści. Link.

    Podoba mi się Twój pomysł z cytatami. Być może, dzięki temu znajdę tu własną definicję.

    Pozdrawiam,
    Magda :-))

    OdpowiedzUsuń
  2. Errata:

    Kraina szybkich powieści,
    a nie opowieści.

    Ta jedna literka ma jednak spore znaczenie :-).

    OdpowiedzUsuń
  3. Madziu,
    Dzięki za linki. Tzn. za 2 słowa "link".:)

    Trafne określenie haiku jako "Krainy szybkich powieści" przypomina mi to, co powiedział o haiku haijin Hakyo Ishida (1913-1969): haiku to "powieść o sobie" - shishosetsu. Pisała o tym Ikuyo Yoshimura w eseju "Kidong Kang: The Haiku Autobiography of a Korean Japanese" ("Kidong Kang: Autobiografia mieszkającego w Japonii Koreańczyka opowiedziana w haiku").

    Jeśli chodzi o "pąk kwiata" - pamiętam, że "definicja" Doroty została kiedyś skrytykowana. Niesłusznie.

    Dorota bowiem - która teorią literatury nie jest pochłonięta - intuicyjnie wpisała się w teoretyczne rozważania o poezji.

    Posłuchajmy:
    "Skompromitowane zdanie-bluszcz, tak znane np. liryce opisowej - można to chyba tak wyobrazić - ustępuje pola zdaniu-róży. Wiersz róża, wiersz-przedmiot, wiersz układ, żywa forma, jak prastare w liryce hinduskiej zdanie-lotos i późniejsze japońskie haikai, jest nie tylko najwyższą, całościową konkretyzacją "zwornika przedmiotowego", ale bywa ponadto zalążkiem, nabrzmiałym pączkiem rozwijającej się zeń nowej rzeczywistości, świata poetyckiego."

    I jeszcze jedno:
    "Oko Eliota przesuwa się więc po ziarnistych płaszczyznach rzeczywistości, oko Peipera widzi także w głąb, przenika, poprzez warstwy płatków zdania-róży przebija się do sensu." (Sergiusz Sterna-Wachowiak, Szyfr i konwencja)

    A oko Doroty?

    Serdecznie,
    Leszek:-))

    OdpowiedzUsuń
  4. Leszku,
    na razie przesyłam poprawione linki:

    Dorota Pyra
    (Cytat pochodzi z wywiadu z Dorotą).

    Marek Sztarbowski
    (Cytat z komentarzy)

    ---
    Jeden błąd w kodzie, a już nie działa, chociaż na podglądzie wydawało się, że jest wszystko w porządku.


    Magda

    OdpowiedzUsuń