Haiku jako poezja montażu

 

 Haiku jako poezja montażu

Jeśli przyjmiemy, że haiku (tworzone w różnych językach) jest pewnego rodzaju montażem, to zwróćmy uwagę na istotny fakt, że haiku-montaż jest realizowany w j. japońskim za pomocą wielu kanji jak też i fonetycznego systemu pisma (hiragany), które same w sobie są już również specyficznym montażem. Zatem – w odróżnieniu od haiku nie japońskich – haiku japońskie jest spotęgowanym montażem, a co za tym idzie – żaden inny język nie jest w stanie dokonać jego kompetentnej translacji.

Lech Szeglowski

Fay Aoyagi - her comment on her haiku | jej wypowiedź na temat swoich haiku

If you believe haiku must be about nature, you may be disappointed with my work. There is a lot of “me” in my haiku. I write very subjectively. I am not interested in Zen and the oriental flavors to which some Western haiku/tanka poets are attracted. I love the shortness and evocativeness of haiku.

I don’t write haiku to report the weather.

I write to tell my stories.

Fay Aoyagi 

 [source: book review: Chrysanthemum Love by Fay Aoyagi, reviewed by William J. Higginson

 Volume 35.2  Summer 2004, http://www.modernhaiku.org/bookreviews/Aoyagi2004.html ]

-----------------------------------------------------------------------------------

 

Jeśli uważasz, że haiku musi być o naturze, możesz się poczuć
rozczarowany moją twórczością. Jest pełno "mnie" w moich haiku.
Piszę bardzo subiektywnie. Nie jestem zainteresowana filozofią Zen
ani orientalnymi klimatami, do których zachodni poeci haiku czy tanki
są tak przywiązani. Uwielbiam krótkość i sugestywność haiku.

Nie piszę haiku, by relacjonować prognozę pogody.

Piszę, by opowiedzieć własne historie.

Fay Aoyagi
[tł. Lech Szeglowski]

Charles Reznikoff - haikowy obraz | haikuesque image

The winter afternoon darkens.
The shoemaker bends close to the shoe,
his hammer raps faster.

An old woman waits,
rubbing the cold from her hands.

Charles Reznikoff

(the 1927 version)

--------------------------------------

Ciemnieje zimowe popołudnie.

Szewc pochyla się niżej nad butem,

jego młotek stuka szybciej.

Staruszka czeka,

zacierając ręce z zimna.

(tł L. Szeglowski)

moment oporu | resistance moment

moment oporu–
haiku–nic–haiku
–nic

resistance moment–
haiku–nothing–haiku
–nothing

Haiku, jakie jest... | A haiku is...

                                 

jak ciemne niebo | as the dark sky

jak ciemne niebo
wchłania wszystkie kolory
wiatr zwiewa jak najdalej
tylko pająk pozostaje
artystą w środku sieci


as the dark sky
absorbs all of the collors
the wind flies as far as it can
only the spider remains
an artist at the middle of its web